Mavi ve Kırmızı Tapu: Anlamları ve Aralarındaki Farklar Nedir?

Türkiye'de mülk sahipliğini ifade eden tapular, farklı renklerle kategorize edilmiştir. En bilinen iki tapu türü olan mavi ve kırmızı tapular, taşınmazların durumuna göre farklı anlamlar taşımaktadır. Bu renk ayrımı, yalnızca görsel bir farklılık değil, aynı zamanda gayrimenkulün hukuksal durumu hakkında önemli bilgiler sağlamaktadır.

KIRMIZI TAPU: BAĞIMSIZ BÖLÜM SAHİBİ OLDUĞUNU GÖSTERİR

Kırmızı tapu, genellikle daire ve dükkan gibi bağımsız mülkiyetler için düzenlenir. Bu tapu türleri, iki ana şekilde verilmekte: kat mülkiyeti ve kat irtifakı.

Kat İrtifakı Tapusu: Bu tür tapu, henüz tamamlanmamış bir yapı için düzenlenir. Proje doğrultusunda bağımsız bölümlerin sahipliği belirlenir ve bu haklar tapu siciline kaydedilir. Kat irtifakı, inşaat aşamasında geçici bir mülkiyet biçimini ifade eder. Proje tamamlandığında ve iskân alındığında kat mülkiyetine dönüştürülmesi gerekir.

Kat Mülkiyeti Tapusu: Yapım süreci tamamen tamamlanmış, iskân (oturma izni) alınmış ve yasal olarak kullanıma hazır olan taşınmazlar için bu tapu türü düzenlenir. Kırmızı tapunun üzerinde bağımsız bölüm bilgileri, ada-parsel numaraları gibi detaylara yer verilmektedir. Bu tapuya sahip olanlar, ilgili taşınmazın yasal ve tamamlanmış sahipleri olarak tanınır.

MAVİ TAPU: SADECE ARSA MÜLKİYETİNİ GÖSTERİR

Mavi tapu, yapılaşmanın henüz gerçekleşmediği veya resmi kaydı olmayan taşınmazları temsil eder. Başka bir deyişle, mavi tapu yalnızca arsa mülkiyetini gözler önüne serer.

Bu tapu türünde binalar yer almaz; varsa dahi bunlar hukukî olarak tanınmamış veya tapu kaydına geçmemiş olabilir. Yani bir arsa üzerinde bir yapı bulunsa bile, o arsanın kırmızı tapuya dönmesi gerekmez. Yapı ruhsatsız ya da idari kayıttan yoksul olabilir. Bu durum, alıcı ve satıcı için potansiyel riskler taşır.

TAPU RENGİ NEDEN ÖNEM ARZ EDİYOR?

Gayrimenkul satın alırken tapunun sadece sahibi veya fiyatı değil, ayrıca türü ve niteliği de kritik öneme sahiptir. Tapunun rengi, gayrimenkulün iskân durumunu, üzerinde yapı bulunup bulunmadığını ve bu yapının hukukî statüsünü doğrudan etkiler.

Özellikle konut satın alırken, tapunun mutlaka kırmızı renkte ve kat mülkiyetli olmasına dikkat edilmelidir. Aksi durumda iskân sorunları yaşanabilir; elektrik-su abonesi almakta güçlük çekilebilir veya yapı kayıt belgesi talep edilebilir. Tüm bu durumlar sonucunda, zamanla maddi kayıplara ve hukuki sorunlara yol açabilir.

SATIN ALIM SÜRECİNDE DİKKAT GÖSTERİLMESİ GEREKENLER

Tapu türü mutlaka kontrol edilmelidir. Satıcıdan tapunun fotokopisi talep edilerek türü ve içeriği Tapu Müdürlüğü'nden doğrulanmalıdır.

Kat irtifaklı tapuların iskân alıp almadığı araştırılmalı. Tamamlanmamış veya ruhsatı alınmamış binalarda kat mülkiyetine geçiş yapılmamış olabilir.

Mavi tapulu taşınmazlarda mevcut bir yapı varsa, ruhsat durumu da incelenmelidir. Kayıt dışı yapıların hukuken kabul ettirilmesi ek işlemler ve masraflar gerektirebilir.

İpotek, haciz gibi üzerinde kısıtlayıcı işlemler varsa, bunlar dikkatlice incelenmelidir. Tapu sicil kayıtlarında yer alan bu bilgiler, alım sürecinde risk teşkil edebilir.

TAPU RENGİ, GÖRÜNDÜĞÜNDEN DAHA FAZLASIDIR

Gayrimenkul yatırımı yaparken, tapunun renginin yanı sıra taşınmazın statüsünü de doğru bir şekilde analiz etmek son derece önemlidir. Özellikle konut satın almayı planlayan kişiler için kırmızı tapu ve kat mülkiyeti, söz konusu mülkün yasal güvencelerle korunmakta olduğunu ifade eder. Mavi tapular ise arsa mülkiyetini temsil ettiğinden, üzerlerinde inşa edilmesi planlanan yapıların ruhsat ve iskân durumu özenle incelenmelidir.

Tapu rengi, gayrimenkul alım sürecinde yalnızca bir ayrıntı olmayıp, mülkiyetin niteliğini temsil eden hayati bir unsurdur. Bu nedenle, yatırım yapmadan önce mutlaka profesyonel danışmanlık almak ve hukuksal durumu dikkatlice incelemek gerekir.